5 ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen die je moet vermijden
Wat zijn ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen en hoe beïnvloeden ze het functioneren van het lichaam? Is er een manier om chronische ontstekingen in het lichaam onder controle te houden? Dit artikel gaat over ontstekingen, de relatie tussen voeding en ontstekingen en voedingsmiddelen waar je vanaf moet blijven.
Wat is een ontsteking?
Een ontsteking is de immuunreactie van het lichaam op een infectie of verwonding. Het kan goed of slecht zijn. Hoewel een acute ontsteking ongemakkelijk kan zijn met symptomen als pijn, roodheid en zwelling, is het noodzakelijk om een ontstekingsreactie te hebben, om het lichaam te verdedigen door de beschadigde cellen, irriterende stoffen en ziekteverwekkers te herkennen om het genezingsproces in gang te zetten. Als ontstekingen echter langer in het lichaam blijven dan nodig is, kunnen ze schadelijk zijn. Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de invloed van acute en chronische ziekten op gezondheid en ziekte. Onderzoeken tonen aan dat bepaalde voedingsmiddelen ontstekingsbevorderend van aard zijn en chronische ontstekingen in het lichaam bevorderen als ze langere tijd worden geconsumeerd. We kunnen dergelijke voedingsmiddelen ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen noemen.
Chronische ontsteking
Chronische ontsteking is een van de pathologische kenmerken van veel aandoeningen zoals obesitas, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en neurodegeneratieve ziekten zoals de ziekte van Alzheimer. Het kan ook leiden tot auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis, inflammatoire darmziekten en lupus, waarbij het lichaam zichzelf ten onrechte aanvalt en de gezonde cellen als een bedreiging ziet.
De symptomen van chronische ontsteking kunnen op verschillende manieren aanwezig zijn, zoals koorts, vermoeidheid, zweren in de mond, gewrichtspijn, pijn op de borst, buikpijn enz. Het is echter altijd aan te raden om een arts te raadplegen voordat je conclusies trekt over een aandoening. Het ontstekingsniveau in het lichaam kan worden gecontroleerd met een CRP-test, met andere woorden, een C-reactief proteïne test. Een C-reactief proteïne is een soort proteïne die in de lever wordt geproduceerd en naar de bloedbaan wordt gestuurd als reactie op tekenen van ontsteking. Een hoger CRP-gehalte wijst op een hoger risico op hartaandoeningen en beroertes.
Dieet en ontsteking
Onze voedingskeuzes en -gewoonten spelen een belangrijke rol bij het controleren van de ontstekingsmarkers in het lichaam. Voedingsmiddelen met veel verzadigde vetten, transvetten en een hoge glycemische index worden in verband gebracht met een verhoogd ontstekingsniveau. De glycemische index is een waarde die aan voedingsmiddelen wordt toegekend op basis van hoe langzaam of hoe snel deze voedingsmiddelen een stijging van de bloedsuikerspiegel veroorzaken. Voedingsmiddelen met een lage glycemische index (GI) hebben de neiging om glucose langzaam en gelijkmatig vrij te geven. Voedingsmiddelen met een hoge glycemische index geven glucose snel af.
Hier zijn 5 soorten ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen die je moet vermijden
- Bewerkt vlees en andere voedingsmiddelen: Verwerking maakt deel uit van elk verpakt voedsel, maar sterk bewerkte voedingsmiddelen, waaronder vleesproducten zoals ham en spek, hebben toevoegingen zoals zout, vet en conserveringsmiddelen die de ontsteking in het lichaam verhogen. Spek, hotdogs, worstjes etc. worden ook als zeer kankerverwekkend beschouwd vanwege het nitraatgehalte. Daarnaast hebben kant-en-klare verpakte producten zoals ketchup, saladedressings en sappen een hoog gehalte aan toegevoegde suiker, dat hoger is dan de dagelijks toegestane hoeveelheid. De suikerhoudende ontbijtgranen en mueslirepen die als gezond op de markt worden gebracht, verhogen de glucosespiegel in het bloed en wakkeren de ontstekingen aan.
- Voedingsmiddelen met veel verzadigde vetten en transvetten: Deze verhogen het cholesterolgehalte in het bloed, met name het slechte cholesterol in het lichaam. Transvetten worden in verband gebracht met hartaandoeningen en zijn een van de ongezondste vetten die je kunt consumeren. Vlees en vleesproducten zoals rood vlees, kip en vetrijke zuivelproducten zoals volle melk, boter en kaas bevatten verzadigde vetten. Transvetten komen voor in voedsel dat gedeeltelijk gehydrogeneerde plantaardige oliën bevat. Deze komen voor in gefrituurd voedsel zoals patat, donuts, gebakken producten en bewerkte snacks zoals magnetronpopcorn.
- Suiker en maïssiroop met een hoge fructose: Vanuit een chemisch standpunt zijn deze hetzelfde, samengesteld uit glucose en fructose. Toegevoegde suiker is een van de slechtste ingrediënten in onze voeding. Ze voegen ongewenste calorieën toe en gezoete dranken en voedingsmiddelen met veel toegevoegde suiker zoals gebak, snoep en koekjes worden in verband gebracht met insulineresistentie in het lichaam, hartaandoeningen, leververvetting en diabetes. Insulineresistentie treedt op wanneer de cellen niet meer reageren op insuline. In deze toestand produceert de alvleesklier nog meer insuline om je bloedsuikerspiegel te verlagen. Dit leidt tot hoge insulineniveaus in je bloed. Insulineresistentie is gekoppeld aan het metabool syndroom en diabetes type 2, die tot de grootste gezondheidsproblemen ter wereld behoren.
- Geraffineerde koolhydraten: Deze bevatten weinig vezels en andere voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen, maar niet weinig calorieën. Tijdens het raffinageproces worden de zemelen en de kiem, de voedzame delen van de granen, verwijderd. De hoge glycemische index in geraffineerde granen en suikers leiden tot snelle pieken in de bloedsuikerspiegel en deze kunnen ontstekingen in het lichaam veroorzaken. Geraffineerde koolhydraten vind je in wit brood, pasta, gebak, witte rijst, witte bloem enz.
- Rood vlees: Studies tonen aan dat rood vlees de CRP of C-reactief proteïne niveaus in het lichaam verhoogt, een marker voor ontsteking. Recente onderzoeken tonen ook aan dat TMAO of trimethylamine N-oxide, dat in rood vlees voorkomt, verband houdt met verschillende ontstekingsaandoeningen, waaronder hart- en vaatziekten. Daarnaast leiden de verzadigde vetten in rood vlees tot oxidatieve stress en verdere ontstekingen in het lichaam.
We weten wat de belangrijkste ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen zijn die we moeten vermijden. Dus wat moeten we in plaats daarvan eten? Het zorgvuldig selecteren van voedingsmiddelen die ontstekingsremmend van aard zijn en het vermijden van voedingsmiddelen die ontstekingsbevorderend zijn, staat centraal in een ontstekingsremmend dieet. De beste manier om ontstekingen te bestrijden is het volgen van een volledig plantaardig dieet, rijk aan gezonde vetten en fytonutriënten, met voedingsmiddelen zoals volle granen, peulvruchten, fruit, groenten, noten en zaden. Dit helpt ook bij het behouden van een stabiele glycemische respons. Onderzoeken tonen aan dat ontstekingsbevorderende componenten in het plantaardige dieet minder belangrijk zijn, ook zijn deze voedingsmiddelen rijk aan antioxidanten en ontstekingsremmende verbindingen die helpen bij het bestrijden van chronische ontstekingen en de daaruit voortvloeiende ziekten.